دانشمندان دولت ایالات متحده روز دوشنبه اعلام کردند که پوشش یخ‌های قطبی در اقیانوس منجمد شمالی از زمان شروع مشاهدات ماهواره‌ای در سال ۱۹۷۹، به دومین سطح پایین خود رسیده است.
تا این ماه، تنها یک بار در ۴۲ سال گذشته، جمجمه یخ‌زده زمین کمتر از ۴ میلیون کیلومتر مربع (۱.۵ میلیون مایل مربع) را پوشانده بود.
محققان ماه گذشته در مجله Nature Climate Change گزارش دادند که قطب شمال می‌تواند اولین تابستان بدون یخ خود را تا اوایل سال ۲۰۳۵ تجربه کند.
اما تمام آن برف و یخ‌های در حال ذوب شدن، مستقیماً سطح دریا را بالا نمی‌برند، درست همانطور که ذوب شدن تکه‌های یخ، یک لیوان آب را نمی‌ریزد، که این سوال ناخوشایند را مطرح می‌کند: چه کسی اهمیت می‌دهد؟
مسلماً، این خبر بدی برای خرس‌های قطبی است که طبق یک مطالعه اخیر، در حال حاضر در مسیر انقراض قرار دارند.
بله، این قطعاً به معنای دگرگونی عمیقی در اکوسیستم‌های دریایی منطقه، از فیتوپلانکتون‌ها گرفته تا نهنگ‌ها، است.
همانطور که مشخص است، دلایل متعددی برای نگرانی در مورد عوارض جانبی آب شدن یخ‌های قطب شمال وجود دارد.
دانشمندان می‌گویند شاید اساسی‌ترین ایده این باشد که کوچک شدن صفحات یخ نه تنها نشانه‌ای از گرمایش جهانی، بلکه نیروی محرکه‌ای در پشت آن است.
مارکو تدسکو، متخصص ژئوفیزیک از موسسه زمین دانشگاه کلمبیا، به خبرگزاری فرانسه گفت: «حذف یخ دریا، اقیانوس تاریک را نمایان می‌کند که یک مکانیسم بازخورد قدرتمند ایجاد می‌کند.»
اما وقتی سطح آینه با آب آبی تیره جایگزین شد، تقریباً همان درصد از انرژی حرارتی زمین جذب شد.
ما اینجا درباره مساحت تمبر صحبت نمی‌کنیم: تفاوت بین میانگین حداقل ضخامت صفحات یخی از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۰ و پایین‌ترین نقطه ثبت‌شده امروز بیش از ۳ میلیون کیلومتر مربع است - دو برابر مجموع مساحت فرانسه، آلمان و اسپانیا.
اقیانوس‌ها در حال حاضر ۹۰ درصد از گرمای اضافی تولید شده توسط گازهای گلخانه‌ای انسانی را جذب می‌کنند، اما این کار هزینه‌هایی دارد، از جمله تغییرات شیمیایی، موج‌های گرمایی عظیم دریایی و صخره‌های مرجانی در حال مرگ.
سیستم پیچیده آب و هوایی زمین شامل جریان‌های اقیانوسی به هم پیوسته‌ای است که توسط بادها، جزر و مد و گردش ترموهالین هدایت می‌شوند که خود ناشی از تغییرات دما ("گرما") و غلظت نمک ("آب نمک") است.
حتی تغییرات کوچک در کمربند نقاله اقیانوسی (که بین قطب‌ها حرکت می‌کند و هر سه اقیانوس را در بر می‌گیرد) می‌تواند اثرات مخربی بر آب و هوا داشته باشد.
برای مثال، تقریباً ۱۳۰۰۰ سال پیش، همزمان با گذار زمین از عصر یخبندان به دوره بین یخبندان که به گونه ما اجازه رشد و نمو داد، دمای جهانی ناگهان چند درجه سانتیگراد کاهش یافت.
شواهد زمین‌شناسی نشان می‌دهد که کند شدن گردش ترموهالین ناشی از هجوم عظیم و سریع آب شیرین سرد از قطب شمال تا حدودی مقصر است.
خاویر فتویس، محقق دانشگاه لیژ بلژیک، گفت: «آب شیرین حاصل از ذوب شدن یخ‌های دریا و زمین در گرینلند، جریان گلف استریم را مختل و تضعیف می‌کند.» گلف استریم بخشی از یک تسمه نقاله است که در اقیانوس اطلس جریان دارد.
«به همین دلیل است که اروپای غربی در عرض جغرافیایی یکسان، آب و هوای ملایم‌تری نسبت به آمریکای شمالی دارد.»
صفحه یخی عظیم گرینلند سال گذشته بیش از ۵۰۰ میلیارد تن آب پاک را از دست داد که تمام آن به دریا نشت کرد.
این میزان بی‌سابقه تا حدودی به دلیل افزایش دما است که در قطب شمال با سرعتی دو برابر بیشتر از بقیه سیاره در حال افزایش است.
فتویس به خبرگزاری فرانسه گفت: «مطالعات متعددی نشان داده‌اند که افزایش اوج دمای قطب شمال در تابستان تا حدی به دلیل حداقل وسعت یخ دریا است.»
طبق مطالعه‌ای که در ماه ژوئیه در مجله نیچر منتشر شد، مسیر فعلی تغییرات اقلیمی و شروع تابستان بدون یخ، همانطور که توسط هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد تعریف شده است، کمتر از ۱ میلیون کیلومتر مربع است. تا پایان قرن، خرس‌ها واقعاً از گرسنگی خواهند مرد.
استفن آرمستراپ، نویسنده اصلی این مطالعه و دانشمند ارشد Polar Bears International، به خبرگزاری فرانسه گفت: «گرمایش جهانی ناشی از فعالیت‌های انسانی به این معنی است که خرس‌های قطبی در تابستان یخ‌های دریایی کمتر و کمتری دارند.»